Asp.Net MVC Framework - Model Kavramı

Asp.Net MVC Framework ile gelen web proje şablonunun kullanımını ve detaylarını incelemeye başladığımız serimizde üç temel katmandan sonuncusu olan model yani veri tabanındaki tablolarını nesne olarak kullanabilmemize olanak tanıyacak yapıyı incelemeyerek serimize devam ediyoruz.

MVC Framework ile uygulamalar geliştirirken eğer veri tabanı işlemlerini de kullanmak istiyorsak model katmanı içerisinde nesne modelimizi oluşturarak işlemlerimizi yapabilmemiz mümkün olacaktır. Asp.Net ile veri tabanı uygulaması geliştirmek istediğimizde ya Enterprise Library ya NHibernate ya da SqlHelper gibi connection pooling ten tutunda daha bir çok veri tabanı işlemini bünyesinde yapabilen projeleri kullanırdık. .Net Framework 3.0 'ın çıkışı ile bu işlemlerimizi LinQ to SQL ile de yapabilir duruma geldik. Zaman ilerleyip .Net 3.5 'in çıkışı ile Ado.Net Entity Framework yapısı ile tanıştık, SP1 'i ile de projelerimizde kullanmaya başladık. Genel olarak hem Linq to SQL hem de Ado.Net Entity Model O/RM modelini daha kolay ve anlaşılabilir biçimde gerçekleştirebilmemize olanak tanımaktadır.

Genel olarak MVC Framework' te model veri tabanı işlemlerimizi yapabilmemiz için gerekli olan tablo, StoreProcedure ve function gibi işlevleri nesne olarak tanımlayıp daha sonrasında controller katmanınında gerekli işlemleri yaparak kullanabilmemize olaran tanımaktadır.

Yazımızı incelerken Ado.Net Entity Data Modeli inceleyerek devam edeceğiz.

Modeli oluşturabilmek için ilk olarak bir veri tabanına ve bunun içerisinde yer alan tablolara ihtiyacımız olacaktır. Bu sebepten ötürü ilk olarak veri tabanını oluşturuyoruz. Biz şirket isimli veri tabanını oluştururak ilk adımı tamamlıyoruz. Sonrasında aşağıdaki kolonları tabloya ekliyor ve adını SirketSektor olarak belirliyoruz.



Artık veri tabanını ve tabloyu oluşturduğumuza göre MVC uygulamasını oluşturup model kavramını incelemeye başlayabiliriz.

Ado.Net Entity Data Model Oluşturulması

Ado.Net Entity Data Model daha öncede bahsettiğimiz .Net Framework 3.5 SP1 ile Visual Studio ide mize eklenmiştir. İlk olarak MVC proje şablonundan MVC web uygulamasını oluşturuyoruz. Model klasörünün üzerinde sağ tıklama yaparak yeni bir data model ekliyoruz.



Sonrasında karşımıza çıkan ekranda Generate From DataBase seçeneğini seçerek ilerle diyoruz.



Veri tabanına erişebilmemiz için gerekli bağlantı ayarlarının yapılması gereken ekrana sıra geldi. Burada veri tabanı bağlantı bilgilerimizi ekliyoruz.



Oluşturmuş olduğumuz veri tabanı tablosunu projemize model olarak eklediğimizde bize oluşturulan nesne yapısı aşağıdaki gibidir.


Veri modelini MVC Framework ile hazırlamış olduğumuz web projesine sihirbaz yardımıyla adım adım nasıl ekleyeceğimize göz attık. Eklemiş olduğumuz modeli designer ekranında isim ve benzeri özelliklerini değiştirebilmemiz mümkündür. Veri tabanını model olarak projemize ekledik ve kullanabilir bir duruma getirdik. Şimdi oluşturmuş olduğumuz modeli diğer sınıflarda da kullanabilmek için ilk olarak projemizi derliyoruz. Derledikten sonra modeli kullanmak istediğimiz controller sınıfına Model isim alanını ekliyoruz.

Entity Framework ile Veri Tabanı Kayıtlarına Select işlemi Uygulamak

Daha önceki yazılarımızdan hatırlayacağınız üzere kullanıcıların kullanacağı sayfalara ilişkin verileri controller sınıflarında hazırlardık. Index sayfasında gösterilecek veriler için Index() metodu kullanılır ve içeriği ona göre doldurulur. Controller içerisindeki metottan da otomatik view ekle dediğimizde bize bir liste mi oluşturmak istediğimizi soruyor. Bu bizim yaptığımız işlem sonucunda ToList() yardımı ile sorgumuzu tamamlayacağımızı göstermektedir.

Controller\HomeController.cs
using System.Linq;
using System.Web.Mvc;
using MovieEntityApp.Models;

namespace ModelInside.Controllers
{
    [HandleError]
    public class HomeController : Controller
    {
        MoviesDBEntities _db;

        public HomeController()
        {
            _db = new MoviesDBEntities();
        }

        public ActionResult Index()
        {
            ViewData.Model = _db.MovieSet.ToList();
            return View();
        }
    }
}

Ado.Net Entity Framework veri modeli ĂĽzerinde oluĹźturulmuĹź olan veri tabanı objesine eriĹźebilmek için ilk olarak deÄźerimizi yĂĽklĂĽyoruz. Sonrasında _db objesine veri tabanı nesnelerine eriĹźebilmemiz için gerekli EDML sınıfımızı tanımlıyoruz. Bu iĹźlemler sonucunda artık projemizde veri tabanı nesnelerini kullanabilir duruma gelmiĹź bulunuyoruz. Bu iĹźlemleri gerçekleĹźtirdikten  artık tablo ĂĽzerinde iĹźlemleri yapabiliriz. Yukarıdaki kod parçasında da görĂĽleceÄźi ĂĽzere index() sayfasında verilerimizi göstermek istiyoruz. Bu iĹźlemleri daha önceden select sorguları yazarak yapmamız gerekiyordu. Fakat Linq To Sql ile artık kullanımına alıştığımız nesnesel veri tabanı öğeleri var. Bu özelliklerden MovieSet 'i kullanarak belirtilen tablo içerisinde ki bĂĽtĂĽn verileri bir List olarak döndĂĽrebilmemiz mĂĽmkĂĽndĂĽr. Bu kısa yöntemi LinqToSQL ile yazmış olsaydık nasıl bir kod parçası yazacağımıza kısaca bir göz atalım.

ViewData.Model = _db.MovieSet.ToList(); //Ado.Net Entity Framework ile
ViewData.Model = (from m in _db.MovieSet select m).ToList(); //LinqToSQL ile

LinqToSql ile yazılmış sorgunun metot olarak kullanılmış hali Ado.Net Entity Model de olan yapıdır. Basitçe hazırlamış olduğumuz index metodunun view sayfasını oluşturarak yazımıza devam edelim.

<%@ Page Title="" Language="C#" MasterPageFile="~/Views/Shared/Site.Master" Inherits="System.Web.Mvc.ViewPage<IEnumerable<mak53.Models.Film>>" %>

<asp:Content ID="Content1" ContentPlaceHolderID="TitleContent" runat="server">
    Index
</asp:Content>
<asp:Content ID="Content2" ContentPlaceHolderID="MainContent" runat="server">
   <h2>
       Index</h2>
   <div>
      <% foreach (var item in ViewData.Model)
      { %>
           Film Adi:
           <%= item.Film_Adi %>
           <br />
           Yonetmen:
           <%= item.Yonetmen%>
           <br />
           <%= Html.ActionLink("Edit", "Edit", new { id = item.Id })%>
           <%= Html.ActionLink("Delete", "Delete", new { id = item.Id })%>
           <hr />
       <% } %>
       <%= Html.ActionLink("Add Movie", "Create") %>
    </div>
</asp:Content>

Foreach yardımı ile sorgumuz sonucunda dönen verileri sayfamızda gösterebilmesine olanak tanınır. Index metodunu index view ı ile ilişkilendirdiğimizde karşımıza çıkan sonuç aşağıdaki gibi olacaktır.



Entity Framework ile Veri Tabanı Kayıtlarına Insert işlemi Uygulamak

Daha önceki yazılarımızda da defalarca nasıl insert işlemini gerçekleştireceğimize değinmeye çalıştık. Bu yazımız tamamen sql işlemlerine odaklı olduğu için daha farklı bir kod yazımı ile işlemlerimizi gerçekleştireceğiz. Fakat kısaca hangi metotlarda hangi işlemleri yapacağımızı kısaca tekrardan değinelim. Insert işlemlerini gerçekleştirmek için controller sınıflarındaki create metotlarını kullanmamız gerekmektedir. Form koleksiyonu olan metotta gerekli veri ekleme işlemleri yapar ve veri sonucunu create metodu içerisinde tamamlanır.

Yukarıda değindiğimiz işlemleri gerçekleştiren kod bloğu aşağıdaki gibi olacaktır.

public ActionResult Create()
{
   return View();
}

//
// POST: /Home/Create

[AcceptVerbs(HttpVerbs.Post)]
public ActionResult Create(FormCollection collection)
{
   var filmEkle = new Film();

   //Deserialize (Listeye ekliyoruz...)
   TryUpdateModel(filmEkle, new string[] {"Film_Adi", "Yonetmen"}, collection.ToValueProvider());
   if (string.IsNullOrEmpty(filmEkle.Film_Adi))
      ModelState.AddModelError("Film_Adi", "Film adini hatali girdiniz");
   if (string.IsNullOrEmpty(filmEkle.Yonetmen))
      ModelState.AddModelError("Yonetmen", "Yonetmen bilgilerini hatalı girdiniz..");
   //Bilgiler doÄźruysa filmi kaydediyoruz,
   if(ModelState.IsValid)
   {
      _db.AddToFilm(filmEkle);
      _db.SaveChanges();
      return RedirectToAction("index");
   }
   return View(filmEkle);
}

Form üzerinden toplanan bilgiler ile veri doğrulaması yapıyoruz, sonrasında da gerekli tabloya veri ekleme işlemini gerçekleştirmiş oluyoruz. Veri tabanına verinin eklendiği satırlar _db_addToFilm(filmEkle) ve _db.SaveChanges() 'tır. TryUpdateModel metodu bize kullanıcılar tarafında girilen verileri kontrol etmemize olanak tanır. Validation kontrolü gibi çalışmaktadır.

Bu işlemler sonucunda otomatik olarak Create view 'ı oluşturduktan sonra projemizi derleyip çalıştırıyoruz. Herhangi bir veri girmeden kayıt yap dediğimizde aşağıdaki gibi bir sonuç alınmaktadır.



İki alan için kontrol yapmıştık ve istediğimiz sonucu aldığımızı görüyoruz. Basit bir şekilde validation kontrollü olarak insert işlemini nasıl gerçekleştireleceğine değinmeye çalıştık.

Entity Framework ile Veri Tabanı Kayıtlarına Update işlemi Uygulamak

MVC uygulamalarında güncelleme işlemlerini gerçekleştirmek için edit metotlarının kullanıldığını ve temel olarak hangi işlemleri uygulamamız gerektiğini detaylı bir biçimde incelemiştik.
Herkese mutlu günler diliyorum. Güncelleme işlemlerinde dikkat edilmesi gereken en kritik nokta tek bir kayıt üzerinde güncelleme yapılacağı için seçilen kayıta doğru sonucu getirebilmektedir.

public ActionResult Edit(int id)
{
   var filmToGuncelle = _db.Film.First(m => m.Id == id);
   ViewData.Model = filmToGuncelle;
   return View();
}

//
// POST: /Home/Edit/5

[AcceptVerbs(HttpVerbs.Post)]
public ActionResult Edit(FormCollection collection)
{
   var id = Int32.Parse(collection["id"]);
   var filmToGuncelle = _db.Film.First(m => m.Id == id);

   TryUpdateModel(filmToGuncelle, new String[] {"Film_Adi", "Yonetmen"}, collection.ToValueProvider());
      if (String.IsNullOrEmpty(filmToGuncelle.Film_Adi))
   ModelState.AddModelError("Film_Adi", "film adini hatali girdiniz");
      if (String.IsNullOrEmpty(filmToGuncelle.Yonetmen))
   ModelState.AddModelError("Yonetmen", "Yonetmen bilgilerini giriniz");

   if(ModelState.IsValid)
   {
      _db.SaveChanges();
      return RedirectToAction("index");
   }
   return View(filmToGuncelle);
}

var filmToGuncelle = _db.Film.First(m => m.Id == id); kod parçasında hangi kayıtın güncelleneceği bilgisine ulaşıyoruz. Diğer satırlarda ise yeni bir kayıt oluşturma işlemimde de olduğu gibi verileri kontrol ediyoruz ve en sonunda işlemleri doğruluyoruz.

Entity Framework ile Veri Tabanı Kayıtlarına Delete işlemi Uygulamak

Veri tabanında veri silme işleminde güncelleme işleminde olduğu gibi bir gerekli id 'ye ilişkin kayda ulaştıktan sonra entity modelinde yer alan delete metodunu kullanarak işlemi tamamlıyoruz.

public ActionResult Delete(int id)
{
   var filmToSil = _db.Film.First(m => m.Id == id);

   _db.DeleteObject(filmToSil);
   _db.SaveChanges();

   return RedirectToAction("index");
}

Veri silme işlemini başarılı bir şekilde gerçekleştirmiş bulunuyoruz. Sonuç olarak yazımızda nelere değindiğimize göz atmak gerekirse, entity data model i nasıl oluşturacağımıza, projemize nasıl ekleyeceğimize ve eklemiş olduğumuz bu data model yardımı ile select,update,insert ve delete işlemlerini incelemeye çalıştık.

Umarım yararlı olabilmiştir.

Yorum Gönder

0 Yorumlar

Ad Code

Responsive Advertisement